Astma/COPD-dienst, een effectieve samenwerking tussen de eerste en tweede/derde lijn.

In de publicatie "Feasibility and effectiveness of an Asthma/COPD service for primary care: A cross-sectional baseline description and longitudinal results" wordt de implementatie, haalbaarheid en effectiviteit van de Astma/COPD-dienst beschreven. De dienst is in 2007 is ontstaan uit een samenwerking tussen voormalig LabNoord, huisartsen en longartsen uit de provincie Groningen en is een voorbeeld van een effectieve samenwerking tussen de eerste lijn en tweede/derde lijn.

De Certe Astma/COPD-dienst heeft tussen 2007 en 2012 11.401 patiënten van 360 huisartsen beoordeeld. Dit is naar schatting 60% van alle volwassen astma- en COPD-patiënten in de regio Groningen. Inmiddels is de dienst uitgebreid naar Friesland. Patiënten met longklachten komen veel voor binnen de eerste lijn en foutieve of te late diagnoses komen helaas veel voor. Doel van de Astma/COPD-dienst is om huisartsen te ondersteunen bij het diagnosticeren en de follow-up van patiënten met longklachten door een lokale longarts te betrekken. 

Huisartsen kunnen patiënten met longklachten verwijzen naar de Astma/COPD-dienst waar patiënten dicht bij huis worden onderzocht door een getrainde functielaborant. De resultaten van dit onderzoek worden digitaal aangeboden aan en beoordeeld door een longarts uit de regio. De huisarts ontvangt binnen 5 dagen online de diagnose en een behandeladvies en deelt dit met de patiënt. In dit hele proces houdt de huisarts de regie. Van een deel van de patiënten is follow-up data beschikbaar en deze data laten zien dat de proportie patiënten met een exacerbatie (dit is een verslechtering van de ziekte door een longaanval) na een jaar is afgenomen (van 35% op baseline naar 24% na 12 maanden). Doordat de uitkomsten van dit onderzoek gebaseerd zijn op real life data is de generaliseerbaarheid van de uitkomsten naar andere gebieden of naar andere aandoeningen groot.

Patiënten hoeven niet naar een ziekenhuis voor onderzoek en een longarts kijkt toch even mee over de schouder van de huisarts bij de diagnostiek en behandeling. Wat volgens de onderzoekers betreft een voorbeeld van patiëntgerichte zorg. Het onderzoek naar de Astma/COPD-dienst is door patiënten in 2013 dan ook uitgeroepen tot het meest gewaardeerde onderzoek naar longen (Longdagen 2013).

De onderzoekers hopen dat ze door het publiceren van deze paper een bijdrage kunnen leveren aan de verbetering van zorg voor mensen met astma of COPD. 

• Officiële titel:  Feasibility and effectiveness of an Asthma/COPD service for primary care: A cross-sectional baseline description and longitudinal result
• Esther I Metting (UMCG), Roland A Riemersma (UMCG), Janwillem H Kocks (UMCG), Margriet G Piersma-Wichers (Certe), Robbert Sanderman (UMCG) en Thys van der Molen (UMCG).
• Te vinden via http://bit.ly/1wbYqrn. Primary Care Respiratory Medicine (een open access journal, onderdeel van de “Nature Publishing Group”)